Angel Dayı

          Panait İstartı uzun süredir okumak istediğim bir yazardı. Hatta bir kaç arkadaşım O'nun tüm kitaplarını çok övmüşlerdi. Bende bu övgülerden dolayı yazarın dört kitabını aldım. Okumaya da Angel Dayı ile başladım. İncecik masal tadında bir kitap. Ben bir günde bitirdim. Emin olun sizde bir günde okursunuz çünkü yazı puntolarıda büyük olan bir kitap.
        Kitap birbirine bağlantılı iki öyküden oluşuyor. Birinci öykü Angel Dayı ve yaşadıkları. Tüm çocuklarını kaybeden Angel Dayı kendisini içkiye verir ve içkiyle kendi sonunu kendi hazırlar. Hayattan elini eteğini çekerken hem maddiyattan uzaklaşır hem de din konularından uzaklaşır. Aslında yaşadığı acılar O'nun Tanrı'ya başkaldırmasına neden olur. Ölümüne yakın yeğenini yanına çağırır ve kendi hayat tecrübleriyle nasihatlerde bulunur. Sağlık durumu çok kötü olduğu için çok fazla konuşamaz ve arkadaşı Jeremi'den yeğenine nasihat vermesini ister. Böylece kitabın ikinci öyküsüde başlamış olur. Jeremi kendi hayat hikayesini anlatmaya başlar. Babası Kozma, Amcası İlya ve onların ormandaki çetesiyle yaptıkları soygunları anlatmaya başlar. Babası Kozma zenginlerin malını çalarak faikerlere dağıtan bir kişidir. O'da tıpkı Angel Dayı gibi maddi hiçbir şeye önem vermez. Kozma için sadece yaşadığı ortam ve çevresindeki insanlar önemlidir ( hatta çevresinde olan kişiler uzaklaşırsa önemini de yitirir). Zamanla o kadar ünlenir ki fakir halkın kahramanı olur. Ama bu kahramanlıkta Kozma'yı fazla ilgilendirmez. Kitabın sonunda Kozma'da tıpkı Angel Dayı gibi kendi sonunu kendi hazırlar ve bir çatışmada ölür. Aslında ölmeyi seçer, bu ölüm biçimini de tamamen kendisi hazırlar. Sevinçleriyle acılarıyla özgür bir hayat yaşamıştır ve özgürce ölmüştür. İnsanın yaşamdaki birinci amacının özgürlük olması gerektiğine inanır. Bunun içinde her türlü köleliğe karşı hep mücadele verir.
         Değişik ve güzel bir kitaptı. Çok da güzel hayat dersleriyle doluydu. Kitapta altını çizdiğim pek çok satır vardı. Onlardan biriyle yazımı bitirmek istiyorum: " Düşünce, ölümden daha güçlüdür. Ölüm gibi insanı yok edemez; ama onu çok uğraştırır."